Η «Γιορτή της Μητέρας», είναι μία μοντέρνα γιορτή η οποία καθιερώθηκε τον 20ο αιώνα και είναι αφιερωμένη φυσικά σε όλες τις μητέρες, στη μητρότητα, στους μητρικούς δεσμούς και στην επιρροή των μητέρων στη κοινωνία συνολικά.
Αντίστοιχα υπάρχει και η γιορτή του πατέρα για τους πατεράδες όλου του κόσμου.
Οι πρώτες αναφορές για “Γιορτή της Μητέρας” και της μητρότητας έρχονται από την αρχαία Ελλάδα. Η μητέρα Γη (Γαία) σύζυγος του Ουρανού είναι η προσωποποίηση της φύσης, που γεννά όλο τον κόσμο και λατρεύεται σαν η υπέρτατη θεότητα. Η λατρεία περνά στη συνέχεια στην κόρη της, Ρέα, σύζυγο και αδερφή του Κρόνου.
Η Ρέα λατρεύεται σαν η «Μητέρα των Θεών», καθώς φαίνεται να είναι η πρώτη, που γέννησε με τοκετό και ανάθρεψε τα παιδιά της με μητρικό γάλα.Οι αρχαίοι Έλληνες απέδιδαν τιμές στη Ρέα κάθε Άνοιξη, καθώς ήταν και θεά της γης και της γονιμότητας.
Σύμφωνα με μία άποψη η Γιορτή της Μητέρας σχετίζεται με τη γιορτή της Κυβέλης, μητέρας θεών και ανθρώπων στην αρχαία Ελλάδα ή με τα αντίστοιχα Ιλάρια στην αρχαία Ρώμη αν και οι γιορτές αυτές δεν ήταν αφιερωμένες στην μητρότητα αυτή καθεαυτή.
Ο εορτασμός της μέρας αυτής, με την μορφή που έχει σήμερα ξεκίνησε από τις ΗΠΑ στις αρχές του 20ου αιώνα.
Εμπνευστής της γιορτής φέρεται να είναι η Anna Marie Jarvis, η οποία μετά τον θάνατο της μητέρας της το 1905 προσπάθησε να καθιερώσει τη γιορτή της μητέρας προς τιμήν της δικής της μητέρας. Επανέφερε το θέμα το 1908 στο μνημόσυνο για τα τρία χρόνια από τον θάνατο της μητέρας της με το σλόγκαν ήταν ότι “πρέπει να τιμούμε αυτήν που έχει κάνει τα περισσότερα πράγματα για εμάς”. Τελικά δυο χρόνια το 1910, η πολιτεία της Βιρτζίνια από όπου καταγόταν η Anna Jarvis αναγνώρισε την ημέρα ως επίσημη γιορτή και ακολούθησαν και άλλες πολιτείες.
Η ημερομηνία αλλάζει από χώρα σε χώρα. Στην συντριπτική πλειοψηφία γιορτάζεται μέσα στον μήνα Μάιο με εξαίρεση τις χώρες του νοτίου ημισφαιρίου που την γιορτάζουν κατά τους δικούς μας χειμερινούς μήνες.
Στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όπως και στις περισσότερες χώρες η ημέρα της μητέρας είναι κινητή και γιορτάζεται πάντα τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου.
Σε κάποιες άλλες γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή του Μάη ή στο τέλος Μαϊού.
Επίσης το 1950 ένας νόμος στην Γαλλία, καθιέρωσε την τέταρτη Κυριακή του Μαΐου ως την «Γιορτή της Μητέρας». Οι Γάλλοι, γιορτάζουν την γυναίκα που τους έφερε στη ζωή, με κάρτες, δώρα, λουλούδια και οικογενειακά γεύματα.
Αν και καθιερώθηκε σχετικά πρόσφατα στην Κίνα, γιορτάζεται την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου με δώρα και εκδηλώσεις.
Από τον 16ο αιώνα, οι Άγγλοι είχαν καθιερώσει την τέταρτη Κυριακή της Σαρακοστής ως την ημέρα που είναι αφιερωμένη στην μητέρα και οι οικογένειες ενώνονται και πηγαίνουν στην εκκλησία. Κατά τον 20ο αιώνα, η ημέρα αυτή, αν και διατήρησε την παράδοση που θέλει τις οικογένειες να μαζεύονται στο σπίτι, είχε και μία πιο σύγχρονη νότα, με τα παιδιά να χαρίζουν ευχαριστήριες κάρτες στις μητέρες τους. Έτσι συνήθως η ημέρα της Μητέρας στην Βρετανία είναι μέσα στον Μάρτιο.
Στο Μεξικό η Ημέρα της Μητέρας είναι ιδιαίτερα σημαντική. Για την ακρίβεια, η 10η Μαΐου, ανεξάρτητα με το τι μέρα πέφτει είναι η μέρα όπου τα εστιατόρια είναι πιο γεμάτα από ποτέ. Τα λουλούδια είναι πάντα ένα καλό δώρο, και τους εορτασμούς συμπληρώνει μουσική και το φαγητό.
Μπορεί η ημέρα εκείνη να είναι σχετικά πρόσφατο έθιμο στην Ινδία, αλλά κάθε δεύτερη Κυριακή του Μαΐου τα παιδιά δείχνουν την αγάπη τους στη μητέρα τους προσφέροντας λουλούδια, δώρα και ευχαριστήριες κάρτες.
Η Ιαπωνία είχε αρχικά ταυτίσει την Ημέρα της Μητέρας (Haha no Hi, όπως την λένε) με τα γενέθλια της Αυτοκράτειρας Koujun, αλλά τελικά μεταφέρθηκε την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, όπου τα παιδιά συνηθίζουν να προσφέρουν λουλούδια στη μητέρα τους.
Στην Πρώην Σοβιετική Ένωση γιόρταζαν τις μητέρες στις 8 Μαρτίου, αλλά από το 1998 και μετά γιορτάζεται την τελευταία Κυριακή του Νοεμβρίου. Βέβαια, πολλοί είναι εκείνοι που επιλέγουν να δώσουν τα δώρα στη μητέρα τους τον Μάρτιο.
Στην Αίγυπτο, αλλά και σε πολλές άλλες αραβικές χώρες, η Ημέρα της Μητέρας γιορτάζεται στις 21 Μαρτίου, την πρώτη μέρα της Άνοιξης. Εκείνη την ημέρα, αν και δεν είναι επίσημα εθνική εορτή, συνηθίζουν να δίνουν δώρα.
Στην Ταϊλάνδη η Ημέρα της Μητέρας γιορτάζεται στις 12 Αυγούστου, που είναι και τα γενέθλια της Βασίλισσας Sirikit. Εκείνη την ημέρα γίνονται παρελάσεις και πολλές εορταστικές εκδηλώσεις.
