Τα ζητήματα της αποκλιμάκωσης της έντασης, της επιβολής εκεχειρίας και του μελλοντικού καθεστώτος της Ουκρανίας προτάσσει ο Διεθνολόγος Γιάννης Ιωάννου, ο οποίος κλήθηκε να σχολιάσει την επόμενη ημέρα των συνομιλιών Ρωσίας-Ουκρανίας στην Κωνσταντινούπολη.
Ως πρώτο ζητούμενο, ο κ. Ιωάννου είπε ότι «αυτό που περιμένουμε να δούμε είναι πώς θα αποκλιμακωθεί ο πόλεμος σε σχέση με τη διάρκεια και την ένταση». Μια άλλη διάσταση είναι η επιβολή εκεχειρίας, πριν συμφωνηθεί κάτι που να αφορά στα θέματα του διεθνούς προσανατολισμού της Ουκρανίας και της τύχης των εδαφών της Κριμαίας και των ανατολικών επαρχιών, τόνισε. «Αυτό θα πάρει λίγο καιρό, ακριβώς λόγω της έκτασης του πολέμου και της διασποράς του σε όλη την επικράτεια. Δεν είμαστε στο 2014-15, όταν έγινε η συμφωνία του Μινσκ», υπέδειξε.
Ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώνονται οι βασικές αφετηριακές θέσεις της κάθε πλευράς θα αλλάξει, είπε ο κ. Ιωάννου, αναφέροντας ότι η Ρωσία υποχωρεί από κάποιες πάγιες αντιλήψεις της σε σχέση με την Ουκρανία (όπως τα περί αποναζιστικοποίησης, αποστρατιωτικοποίησης) και εστιάζει σε πιο συγκεκριμένα κέρδη επί του εδάφους, κυρίως στον χερσαίο διάδρομο της Κριμαίας και στην ντε φάκτο συνένωση της Κριμαίας με τις ανατολικές επαρχίες.
Από την πλευρά της, η Ουκρανία δηλώνει ότι μια οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να περάσει από δημοψήφισμα. «Όμως, πώς θα γίνει δημοψήφισμα στη Χερσώνα, την οποία ελέγχουν οι Ρώσοι; Θα υποχωρήσει ο ρωσικός στρατός στις θέσεις του πριν την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου;», διερωτήθηκε ο κ. Ιωάννου, ο οποίος δηλώνει ότι έχει γίνει ένα πρώτο βήμα, αλλά είναι πολύ δύσκολη η εξίσωση, η οποία αφορά μια πολύ μεγάλη χρονική διάρκεια μέχρι να έχουμε ένα ξεκάθαρο αποτέλεσμα.
«Ο πόλεμος δεν θα τελειώσει σήμερα ή αύριο. Θα πάρει χρόνο», πρόσθεσε ο κ. Ιωάννου, επισημαίνοντας ότι η εξαγγελία της Μόσχας για μείωση των επιχειρήσεων στο Κίεβο δεν σημαίνει και τη λήξη του πολέμου στην περιοχή από το νότιο μέτωπο προς την κεντρική Ουκρανία. «Το Κίεβο μπορεί να μην κινδυνεύσει τους επόμενους μήνες, αλλά δεν ισχύει το ίδιο για τη Ζαπορίζια και το Χάρκοβο», υπέδειξε.
Ερωτηθείς από το ΚΥΠΕ για το ζήτημα των εγγυητριών χωρών που ήγειρε η Ουκρανία, ο κ. Ιωάννου επεσήμανε ότι πρέπει να γίνει ένας διαχωρισμός όσον αφορά στον ρόλο που θα διαδραματίσουν αυτές οι χώρες σε σχέση με το πώς περιγράφεται ένα καθεστώς εγγυήσεων στην περίπτωση της Ουκρανίας.
Επιπρόσθετα, εξήγησε ότι, αν η Ουκρανία αποδεχθεί να είναι αδέσμευτη χώρα (non-aligned), δηλαδή χώρα που δεν θα συμμετέχει σε εξωτερικές συμμαχίες ή οργανώσεις άμυνας όπως το ΝΑΤΟ – σ’ αυτό το θέμα υποχωρούν οι Ρώσοι, αποδεχόμενοι τυχόν ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, αλλά απορρίπτοντας την ένταξή της στο ΝΑΤΟ και την κατοχή πυρηνικών όπλων – το καθεστώς θα λειτουργήσει όπως το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ. «Σύμφωνα με το άρθρο αυτό, αν μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ δεχθεί επίθεση, αμέσως όλα τα κράτη μέλη εν είδει στρατιωτικής συμμαχίας καλούνται να εγγυηθούν την ασφάλεια του κράτους μέλους, κάτι που δεν υπάρχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση», ανέφερε ο κ. Ιωάννου.
Αυτό το καθεστώς δεν συνδέεται απαραίτητα με τις εγγυήσεις στο Κυπριακό, οι οποίες αφορούν την ιδρυτική διακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, ασχέτως αν τις επικαλέστηκε η Τουρκία το 1974 για να δικαιολογήσει την εισβολή, διευκρίνισε. «Το Κίεβο θα επιζητήσει ένα καθεστώς εγγυήσεων σε μια μελλοντική συνθήκη που θα καθορίσει τις διμερείς σχέσεις του με τη Μόσχα», επεσήμανε. Το συγκείμενο της Ουκρανίας μάς παραπέμπει περισσότερο στο άρθρο 5 του ΝΑΤΟ παρά στη συζήτηση για το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων στο Κυπριακό, κατέληξε ο κ. Ιωάννου.
Πηγή:ΚΥΠΕ