Για «φαινόμενο Χριστοδουλίδη» και «φαινόμενο Μαυρογιάννη» έκανε λόγο στο ΚΥΠΕ ο εκλογολόγος Γιάννης Μαυρής, με την έννοια ότι και οι δύο υποψήφιοι συγκέντρωσαν ψήφους υπέρτερες των κομμάτων που τους υποστήριξαν. Ο κ. Μαυρής μίλησε για το στοιχείο της προσωπικότητας, που έπαιξε καθοριστικό ρόλο σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση, και την τάση που φαίνεται να πιστοποιείται, όπως είπε, για αποδέσμευση μεγάλης μερίδας ψηφοφόρων από τις παραδοσιακές επιλογές των κομμάτων.
Σύμφωνα με τον κ. Μαυρή, ο κ. Χριστοδουλίδης, με 127.000 ψήφους συγκεντρώνει πάνω από 40.000 περισσότερες ψήφους απ’ ότι πήραν στις βουλευτικές εκλογές το ΔΗΚΟ, η ΕΔΕΚ και η ΔΗΠΑ αθροιστικά, ξεπερνώντας κατά σχεδόν 50% την εκλογική επιρροή των τριών κομμάτων. Ο δε κ. Μαυρογιάννης, με 118.000 ψήφους έχει ξεπεράσει κατά 38.000 περίπου τη δύναμη του ΑΚΕΛ.
«Άρα, διαπιστώνουμε ότι σε αυτή την αναμέτρηση έπαιξε ρόλο το στοιχείο της προσωπικότητας, το οποίο καταφέρνει να κερδίζει ψηφοφόρους που δεν ακολουθούν κομματικές επιλογές και κατά μία έννοια αυτό το φαινόμενο πιστοποιεί και την αποδέσμευση μιας αρκετά σημαντικής μερίδας του εκλογικού σώματος από τις παραδοσιακές επιλογές και την επιλογή των πολιτικών κομμάτων», ανέφερε.
Ερωτηθείς από πού προέρχονται οι επιπλέον ψήφοι, ο κ. Μαυρής είπε ότι, όπως διαφάνηκε και από τις δημοσκοπήσεις αλλά και από τα exit polls υπάρχουν πολλαπλές μετατοπίσεις. Το ΑΚΕΛ συσπειρώθηκε στο 85-90% στον κ. Μαυρογιάννη και αντίστοιχα το ΔΗΚΟ στον κ. Χριστοδουλίδη. Αλλά πέρα από αυτές τις ενδείξεις, υπάρχουν πολλαπλές μετατοπίσεις από και προς όλους τους χώρους, που δείχνουν πόσο σύνθετο και πόσο πολύπλευρο είναι το μήνυμα, το οποίο έχει πολλούς αποδέκτες, σημείωσε.
«Είμαστε πια σε μια εποχή που υπάρχει ρευστότητα. Οι δεσμοί με τα κόμματα έχουν ατονίσει σε κάποιον βαθμό. Αυτό το φαινόμενο καταγράφηκε και στις βουλευτικές εκλογές, με το γεγονός ότι και τα δύο μεγάλα κόμματα αλλά και τα άλλα τέσσερα παραδοσιακά κόμματα του κυπριακού κομματικού συστήματος είχαν μειωμένη επιρροή. Υπάρχει ένα τρίτο του εκλογικού συστήματος το οποίο ακολουθεί νέα ή νεοπαγή κόμματα και μικρά. Επίσης ένα 20% είχε μείνει και εκτός Βουλής», ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι, το γεγονός ότι οι τρεις επικρατέστεροι υποψήφιοι συγκεντρώνουν για πρώτη φορά ποσοστό κάτω από 90% σε προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, δείχνει ότι αυτή η τάση της αποδέσμευσης και του κατακερματισμού της ψήφου συνεχίζεται.
Η τάση της τελευταίας βδομάδας χάνεται από τις δημοσκοπήσεις
Αναφορικά με τις δημοσκοπήσεις, ο κ. Μαυρής τόνισε ότι υπάρχει μείζον θέμα με την απαγόρευση δημοσίευσης δημοσκοπήσεων την τελευταία βδομάδα των εκλογών. «Υπάρχει ένα σοβαρό ποσοστό του εκλογικού σώματος που αποφασίζει τότε. Το γεγονός ότι υπάρχει απαγόρευση δημοσίευσης δεν μας επιτρέπει να αποτυπώσουμε και να δημοσιοποιήσουμε τις τάσεις που μπορεί να διαμορφωθούν τις τελευταίες μέρες».
Επομένως, είπε, οι δημοσκοπήσεις αποτύπωσαν μια σειρά από τάσεις σωστά. Το γεγονός ότι όλες οι έρευνες συμφωνούσαν ότι θα έχουμε εκλογές δύο γύρων είναι μια σωστή πρόβλεψη. Το γεγονός ότι πάνω από σαράντα έρευνες έδιναν την πρώτη θέση στον κ. Χριστοδουλίδη, επίσης ήταν μια σωστή πρόβλεψη ανέφερε.
Για τη δεύτερη θέση οι δημοσκοπήσεις έδιναν επισφάλεια, είπε, αφού έδειχναν ότι είναι ανοιχτή η αναμέτρηση. Τα exit polls έδειξαν σωστό το προβάδισμα, όχι με το αποτέλεσμα που βγήκε μεν, αλλά δεν απέτυχαν στην πρόβλεψη της δεύτερης θέσης, σημείωσε.
«Όταν πρέπει μια δημοσκόπηση να προβλέψει 14 ποσοστά και τη σωστή σειρά, καταλαβαίνουμε ότι δεν είναι καθόλου εύκολο και πιστεύω ότι δεν πρέπει να υπερεκτιμάμε τις δημοσκοπήσεις αλλά ούτε να υπάρχει η επωδός ότι απέτυχαν οι δημοσκοπήσεις, διότι δεν απέτυχαν», υπογράμμισε.
Υπάρχει ερμηνεία που μπορεί να αντληθεί από τις δημοσκοπήσεις για το ποσοστό του κ. Μαυρογιάννη, ανέφερε ο κ. Μαυρής. «Το γεγονός ότι στις προεκλογικές έρευνες το ποσοστό του κ. Δημητριάδη φαινόταν πολύ ψηλότερο από αυτό που έδειξε στην κάλπη, από 5% σε 2%, σημαίνει ότι τελικά ένας σοβαρός αριθμός 2-3%, που είναι αρκετές χιλιάδες ψήφοι, προτίμησαν να ψηφίσουν τακτικά Μαυρογιάννη για να αποκλειστεί ο κ. Νεοφύτου. Αυτό είναι κάτι που και στο exit poll του ΡΙΚ φάνηκε, με το γεγονός ότι στις απαντήσεις «γιατί ψηφίσατε τον υποψήφιό σας» το 10% του κ. Μαυρογιάννη απάντησε «για να αποκλείσουν κάποιον άλλο», είπε.
Δεύτερος γύρος: νέα αναμέτρηση
Ο δεύτερος γύρος είναι μια νέα εκλογική αναμέτρηση, τόνισε ο κ. Μαυρής. «Τα σενάρια του λεγόμενου δεύτερου γύρου που είχαν οι προεκλογικές δημοσκοπήσεις, δεν ισχύουν», τόνισε.
Οι «εκπλήξεις» του α’ γύρου, όπως είπε, ήταν ότι ο κ. Χριστοδουλίδης δεν πήγε πάνω από το 32% και το ότι τελικά η διαφορά δεύτερου και τρίτου δεν έπαιξε τόσο ρόλο, όσο η διαφορά του πρώτου από τον δεύτερο, που ήταν πολύ μικρότερη από αυτήν που αναμενόταν. Αυτά και οι εξελίξεις στον ΔΗΣΥ, «δημιουργούν μια τεράστια δυναμική», για την οποία ούτε δημοσκοπήσεις μπορούν να γίνουν. Τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, είπε, καθώς δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θα κάνουν στον ΔΗΣΥ, δεν έχει τοποθετηθεί ο κ. Νεοφύτου, δεν έχουν τοποθετηθεί οι υπόλοιποι υποψήφιοι.
Ασφαλώς ο καθοριστικός παράγοντας θα είναι οι αποφάσεις του ΔΗΣΥ, ανέφερε, καθώς ήταν γνωστό πριν τον πρώτο γύρο ότι όποιο από τα δύο μεγάλα κόμματα μείνει εκτός δεύτερου γύρου, και ειδικά το γεγονός ότι μένει ο ΔΗΣΥ, που συμβαίνει για πρώτη φορά, θα είχε πολύ σημαντικές, πολιτικές συνέπειες και επιπτώσεις.
Υπάρχουν δύο ζητήματα κατά τον κ. Μαυρή: ποια θα είναι η απόφαση του ΔΗΣΥ, που απ’ ό,τι φαίνεται είναι μία πολύ δύσκολη απόφαση και το δεύτερο, κατά πόσο σ’ αυτή την απόφαση θα πειθαρχήσει η εκλογική βάση του κόμματος. “Βλέποντας όλο το σκηνικό και τις τάσεις που υπάρχουν, δεν είναι αυτονόητο ότι μπορεί να υπάρξει αυτόματη συστοίχιση σε μια κομματική γραμμή”, σημείωσε.
Η αποχή ακυρώνει τη δημοκρατία
Αν και θεωρητικά υπήρξε στασιμότητα της αποχής, καθώς ψήφισαν 8.000 περισσότεροι από τις προηγούμενες προεδρικές εκλογές, ο κ. Μαυρής σημείωσε ότι πλέον υπάρχει μια καινούρια παράμετρος: η μη εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους ενός σημαντικού ποσοστού των νέων που έχουν εκλογικό δικαίωμα.
Με εκτίμηση του Εφόρου Εκλογών, υπάρχουν 172.000 πολίτες που έχουν δικαίωμα ψήφου αλλά δεν εγγράφονται στους εκλογικούς καταλόγους. Αυτές οι 172.000 πρέπει να προστεθούν στις 157.000 που απείχαν και η πραγματική αποχή, του κοινωνικού σώματος, όχι μόνο των εγγεγραμμένων, είναι σαφώς, αρκετά μεγάλη.
Αυτό το πρόβλημα, σχολίασε ο κ. Μαυρής, δεν είναι συγκυριακό, αλλά αφορά μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες τάσεις. «Είναι αργόσυρτες διαδικασίες η απομάκρυνση από την πολιτική, η παθητικότητα, η απάθεια».
Ωστόσο, το γεγονός ότι υπήρχε ρεκόρ υποψηφιοτήτων και το φαινόμενο των ανεξάρτητων υποψηφιοτήτων πιθανώς να έπαιξαν ρόλο στη συγκράτηση της αποχής. «Υπάρχει ένα κομμάτι της κοινωνίας, που αν πιστέψει ότι έχει ενδιαφέρον ο εκλογικός ανταγωνισμός θα κινητοποιηθεί και θα αποφασίσει να συμμετέχει, ενώ κατά κανόνα δεν συμμετέχει».
Η αποχή είναι όμως, πολύ σημαντικό πολιτικό ζήτημα, ανέφερε ο κ. Μαυρής. «Η αυξανόμενη αποχή ακυρώνει και υπονομεύει τα θεμέλια της κοινοβουλευτικής και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας», κατέληξε.
Πηγή:ΚΥΠΕ
