Με τα πακέτα ζυμαρικών με ταλιατέλες, τα τενεκεδάκια με σάλτσα ντομάτας και τα μεγάλα μπουκάλια έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, το Gallaratese Hub ακριβώς έξω από τη Via Appennini στα βορειοδυτικά του Μιλάνου μοιάζει με οποιοδήποτε άλλο σουπερμάρκετ στην ιταλική πόλη.

Όμως τα προϊόντα στα ράφια του 400 τετραγωνικών μέτρων χώρου, που ανήκει στον δήμο του Μιλάνου και άνοιξε τον Ιούλιο, τα έχουν παραχωρήσει από αλυσίδες σούπερ μάρκετ και ιδιωτικές επιχειρήσεις της περιοχής. Και οι πελάτες, που εμφανίζονται για τα ψώνια τους πέντε ημέρες την εβδομάδα, δεν πληρώνουν τίποτα – όλα καλύπτονται από μια προπληρωμένη κάρτα.

«Όλο το θέμα είναι να κάνουμε τα συστήματα διατροφής μας πιο βιώσιμα και λιγότερο σπάταλα», λέει η Federica Giannotta, επικεφαλής των ιταλικών προγραμμάτων στο Terre des Hommes Italy, τη ΜΚΟ που διαχειρίζεται το σουπερμάρκετ αλληλεγγύης. «Και φυσικά βοηθώντας εκείνες τις οικογένειες που χρειάζονται πραγματικά υποστήριξη».

Το Gallaratese Hub, ένα από τα τρία επί του παρόντος στο Μιλάνο, αποτελεί μέρος των πρωτοποριακών προσπαθειών της πόλης για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων. Το Μιλάνο είναι η πρώτη μεγάλη πόλη που επιβάλλει μια πολιτική απορριμμάτων τροφίμων σε όλη την πόλη, βασιζόμενη στην ευρεία συνεργασία δημόσιων φορέων, τραπεζών τροφίμων, φιλανθρωπικών οργανώσεων, ΜΚΟ, πανεπιστημίων και ιδιωτικών επιχειρήσεων.

Το 2015, το Μιλάνο εγκαινίασε μια νέα Πολιτική Τροφίμων με στόχο τη δημιουργία ενός πιο βιώσιμου συστήματος τροφίμων, με τη συμμετοχή όσο το δυνατόν περισσότερων τοπικών παραγόντων όπως τα ερευνητικά κέντρα της πόλης, τα ιδρύματα, τον ιδιωτικό τομέα και τις ΜΚΟ. Το επόμενο έτος συντάχθηκε ένα μνημόνιο συμφωνίας, με τίτλο «Μηδενικά απόβλητα» (Zero Waste), για τη μείωση στο ήμισυ της σπατάλης τροφίμων έως το 2030 και την εφαρμογή μιας νέας μεθόδου ανάκτησης και αναδιανομής των πλεονασμάτων τροφίμων.

Αυτά τα Food Waste Hubs, που ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2019, συλλέγουν προϊόντα από σουπερμάρκετ και εταιρείες, καθώς και αγορασμένη επισιτιστική βοήθεια και την παρέχουν σε εκατοντάδες οικογένειες του Μιλάνου που την έχουν ανάγκη. Το Gallaratese Hub παρέχει επίσης κοινωνικές υπηρεσίες όπως νομική βοήθεια, ψυχολογική υποστήριξη, μαθήματα γλωσσών και υποστήριξη παιδικής φροντίδας. Άλλοι δύο κόμβοι θα εγκαινιαστούν σε άλλες γειτονιές του Μιλάνου τους επόμενους μήνες.

Η Σχολή Διοίκησης του Πολυτεχνείου του Μιλάνου, η οποία διεξήγαγε μελέτη σκοπιμότητας του μοντέλου και παρακολούθησε την εφαρμογή του, διαπίστωσε ότι ο πρώτος κόμβος εξοικονόμησε 77 μετρικούς τόνους τροφίμων τον πρώτο χρόνο της λειτουργίας του και ότι σήμερα το κάθε ένα από τα τρία Food Waste Hubs της πόλης εξοικονομεί περίπου 130 μετρικούς τόνους τροφής ετησίως, ή 350 κιλά την ημέρα — που ισοδυναμεί με 260.000 γεύματα. Μέσω αυτών, σύμφωνα με το Πολυτεχνείο, αποφεύγεται η έκλυση 497 μετρικών τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην παραγωγή και εν συνεχεία στη διάθεση απωλειών τροφίμων ετησίως. Οι κόμβοι χρησιμοποιούν επίσης το 30% των τροφίμων που διαφορετικά θα κατέληγαν στα σκουπίδια, σε σύγκριση με τον εθνικό μέσο όρο του 9%.

Η οξυδερκής ανάλυση δεδομένων και ο καλοσχεδιασμένος συντονισμός μεταξύ πολλών οργανισμών ήταν το κλειδί για την επιτυχία, σύμφωνα με την Anna Scavuzzo, αντιδήμαρχο του Μιλάνου και επικεφαλής της πολιτικής τροφίμων της πόλης.

Αλλά υπάρχει η πεποίθηση ότι το Μιλάνο έχει βρει μια συνταγή για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε όλον τον κόσμο. Τον Οκτώβριο, τα Food Waste Hubs της πόλης του Μιλάνου κέρδισαν το Βραβείο Earthshot, μια πρωτοβουλία που ιδρύθηκε από τον πρίγκιπα Ουίλιαμ της Βρετανίας. Ο δήμος έχει λάβει 1 εκατομμύριο λίρες σε χρηματικό έπαθλο και ένα παγκόσμιο δίκτυο υποστήριξης για την κλιμάκωση της πρωτοποριακής περιβαλλοντικής του λύσης.

«Κάθε πόλη σε όλον τον κόσμο θα μπορούσε να εφαρμόσει αυτό το μοντέλο», λέει ο καθηγητής Segrè. «Χρειάζεται κάποια ικανότητα, κάποιες γνώσεις και πρόθυμοι συντελεστές. Αλλά μπορεί κανείς να το αντιγράψει εύκολα».

Η αντιδήμαρχος Scavuzzo, η οποία βοηθά επίσης στην επίβλεψη του Milan Urban Food Policy Pact — μια παγκόσμια συμφωνία για τις αστικές επισιτιστικές πολιτικές που έχει υπογραφεί από περισσότερες από 200 πόλεις — λέει ότι ήδη συμβουλεύει πόλεις όπως η Γάνδη, το Σάο Πάολο, η Σεούλ και η Μελβούρνη για το πώς να υλοποιήσουν παρόμοιους κόμβους.

«Δεν υπάρχει ένα μοναδικό μοντέλο», λέει. «Πρέπει να προσαρμοστεί ανάλογα με την τοπική κατάσταση μιας πόλης. Αλλά πιστεύουμε ότι [αυτοί οι κόμβοι] μπορούν να βοηθήσουν στην εξοικονόμηση όσο το δυνατόν περισσότερων τροφίμων».

Πηγή:ww.ertnews.gr