Υιοθετήθηκε η Υπουργική Δήλωση της Λευκωσίας για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη, ύστερα από την τρίτη Συνάντηση Υψηλού Επιπέδου Υπουργείων Παιδείας και Περιβάλλοντος που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των εργασιών της 9ης Υπουργικής Συνόδου για το Περιβάλλον στην Ευρώπη, της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (UNECE).
Την ίδια ώρα οι Υπουργοί Παιδείας και Περιβάλλοντος που συμμετείχαν στην Σύνοδο, ενέκριναν το Πλαίσιο για τη μελλοντική εφαρμογή της Στρατηγικής της UNECE για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη (ΕΑΑ) από το 2021 έως το 2030. Η δήλωση αφορά τη συμπερίληψη των στόχων για την ΕΑΑ σε όλα προγράμματα εκπαίδευση και κατάρτισης, στην τυπική και άτυπη παιδεία ώστε αυτοί να επιτευχθούν μέχρι το 2030. .
Σε χαιρετισμό του κατά το άνοιγμα της Συνάντησης Υψηλού επιπέδου που έγινε το απόγευμα της Τετάρτης, ο Υπουργός Παιδείας της Κύπρου Πρόδρομος Προδρόμου ανέφερε ότι η εκπαίδευση, μπορεί να αποτελέσει θεμελιώδες εργαλείο για την αλλαγή συμπεριφοράς και για την προώθηση νέων κατάλληλων συμπεριφορών, που συχνά περιγράφεται ως Περιβαλλοντική Ιθαγένεια.
Τόνισε ότι η σύνοδος αφορά το όραμα, τις αποφάσεις και τις δράσεις για την Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη που θα οδηγήσουν και θα καθοδηγήσουν τα κράτη μέλη της Περιφέρειας UNECE προς το 2030. Όπως είπε, πρόκειται για ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο ευθυγραμμίζεται με τις μεγάλες πρωτοβουλίες για την ΕΑΑ σε περιφερειακό, μεσογειακό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
«Προχωράμε προς αυτό τον σχεδιασμό έχοντας πλήρη επίγνωση της τρέχουσας ‘συγκυρίας αλλαγής και κρίσης’. Σε έναν ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο, με σημαντικές πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις, σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, το νέο πλαίσιο εφαρμογής για τη στρατηγική της UNECE για την ΕΑΑ 2030 μπορεί να ανταποκριθεί σε πολλές γνωστές και νέες προκλήσεις», είπε.
Ο Υπουργός σημείωσε επίσης ότι η Κύπρος έχει την τιμή να προεδρεύει, από το 2017, της Διευθύνουσας Επιτροπής της ΕΑΑ της UNECE. Μια πολύ ισχυρή και αποτελεσματική Επιτροπή, όπως είπε, εμπνευσμένη από τη γνώση, την τεχνογνωσία και τη δημιουργία ικανοτήτων, που οδηγεί σε καινοτομίες και καλές πρακτικές για την ΕΑΑ για κοινότητες βιώσιμης ανάπτυξης.
Ο κ. Προδρόμου ανέφερε ακόμα ότι η απάντηση στο ερώτημα εάν η εκπαίδευση μπορεί να χρησιμεύσει για την επίτευξη ενός πιο βιώσιμου, δίκαιου και υγιούς κόσμου, είναι αναμφίβολα θετική.
Σημείωσε ότι είναι απαραίτητο «να διαμορφώσουμε νέες δυνατότητες στην εκπαίδευση και να προετοιμάσουμε τα εκπαιδευτικά μας ιδρύματα να προσαρμόσουν κατάλληλα τα προγράμματα σπουδών, τις μεθοδολογίες, την παιδαγωγική, τις λειτουργίες και τους κανονισμούς, τις δομές διακυβέρνησης και τις υποδομές τους, ως πυξίδα για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της βιωσιμότητας». Ταυτόχρονα, είπε, πρέπει να απαντηθεί το ερώτημα πώς μπορεί να ενισχυθεί και να αναπροσανατολιστεί η εκπαίδευση στη μεταπανδημική περίοδο και έπειτα.
«Αυτή τη στιγμή χρειαζόμαστε πράξεις και όχι μόνο λόγια. Οι κοινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε απαιτούν να δράσουμε τώρα και να δεσμευτούμε να εργαστούμε μαζί για να μετατρέψουμε την ΕΑΑ σε εγγενές μέρος και βασικό εργαλείο των πολιτικών μας. Γιατί θέλουμε να δώσουμε στους νέους μαθητές ελπίδα σε δύσκολες στιγμές, μια ελπίδα που βασίζεται σε δεξιότητες, γνώσεις και νέες κατάλληλες συμπεριφορές», είπε.
Σε χαιρετισμό του ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Κύπρου, Κώστας Καδής, έκανε λόγο για μια τριπλή πλανητική κρίση, που αφορά την κλιματική αλλαγή, την απώλεια βιοποικιλότητας και τη ρύπανση που θέτει σε κίνδυνο τη σημερινή και τις μελλοντικές γενιές.
«Είναι καθήκον μας να λαμβάνουμε αποφάσεις που θα προστατεύουν την ευημερία των μελλοντικών γενεών, αλλά είναι επίσης καθήκον μας να εκπαιδεύουμε τους νέους, που είναι οι μελλοντικοί ηγέτες, να σέβονται τα πλανητικά όρια και να προστατεύουν το περιβάλλον. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να συνεχίσει η ανθρωπότητα να αναπτύσσεται και να ευδοκιμεί στον πλανήτη», είπε.
Πρόσθεσε ότι η εκπαίδευση είναι το κλειδί για την επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου οικονομικής, περιβαλλοντικής, κλιματικής και κοινωνικής κρίσης, συμπλήρωσε, κατά την οποία τα εκπαιδευτικά συστήματα έχουν πληγεί τόσο σοβαρά, «πρέπει να επιστρέψουμε στην πορεία προς την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης».
Σε εισαγωγική της παρέμβαση η Εκτελεστική Γραμματέα της UNECE Olga Algayerova κάλεσε τα κράτη-μέλη να αδράξουν αυτή την ευκαιρία για παγκόσμια και περιφερειακή συνεργασία, ώστε να ενισχύσουν τη συνεργασία τους σε όλα τα επίπεδα, ενώ κάλεσε τα κράτη να κινητοποιήσουν επαρκείς χρηματοοικονομικούς και ανθρώπινους πόρους προς την κατεύθυνση της αειφόρου εκπαίδευσης.
Η Αναπληρώτρια Εκτελεστική Διευθύντριας του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών Sonja Leighton-Kone είπε ότι η βιωσιμότητα δεν είναι θέμα επιλογής, αλλά θέμα επιβίωσης για εκατομμύρια ανθρώπους ανά τον κόσμο. Όπως είπε, δεν υπάρχει τίποτα πιο σημαντικό από το να περάσει αυτό το μήνυμα στην παιδεία και να δοθούν τα εφόδια στους μαθητές για περιβαλλοντική ακεραιότητα, οικονομική ευρωστία και ισότητα στην κοινωνία.
Η Διευθύντρια για την εκπαίδευση της ΟΥΝΕΣΚΟ Stefania Giannini τόνισε τη σημασία του «να ενώσουμε τις τελείες μεταξύ της οικονομίας και της περιβαλλοντικής πολιτικής. Είπε επίσης ότι η ΟΥΝΕΣΚΟ θεωρεί ότι είναι απαραίτητο να μπει το θέμα της αειφόρου εκπαίδευσης στα αναλυτικά προγράμματα και να υπάρξει δέσμευση για μετασχηματισμό της ποιότητας της εκπαίδευσης. Λαμβάνοντας την ολιστική προσέγγιση, πρόσθεσε, μπορούμε να εφαρμόσουμε ένα πρόγραμμα με μετρήσιμα αποτελέσματα για να αλλάξουμε τις νοοτροπίες των νέων.
Σε παρέμβασή της η Γενική Διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού Θέμις Χριστοφίδου αναφέρθηκε στην προσπάθεια για αειφόρο εκπαίδευση υπό την καθοδήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει προγράμματα για την απόκτηση περιβαλλοντικών δεξιοτήτων για όλες τις ηλικίες, ενώ προσβλέπει να μπουν τα θέματα αυτά στα αναλυτικά προγράμματα.
Στη συνέχεια ακολούθησε παρουσίαση των βασικών πορισμάτων της έκθεσης σχετικά με την πρόοδο της εφαρμογής της Στρατηγικής UNECE για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη και μια περιγραφή του πλαισίου για την εφαρμογή της στρατηγικής UNECE για την ΕΑΑ ανάπτυξη από το 2021 -2030 από την Δρ Αραβέλλα Ζαχαρίου, Πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής της UNECE για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη.
Υπουργοί Παιδείας από Σλοβενία, η Αρμενία, η Ρουμανία η Παλαιστίνη και η Ολλανδία αλλά και εκπρόσωποι ΜΚΟ αναφέρθηκαν με σύντομες παρεμβάσεις του στις πολιτικές τους για την περιβαλλοντική εκπαίδευση στις χώρες τους.
Ο κ. Προδρόμου αναφέρθηκε στο πώς η Κύπρος θα αξιοποιήσει το πλαίσιο για την ΕΑΑ με μια πρωτοβουλία για μια πρώτη φάση υλοποίησης, κατά την οποία θα διατεθούν 150 εκ ευρώ για την παραγωγή εργαλείων και διοργάνωση δραστηριοτήτων για μια ολιστικά προσέγγιση.
Συζήτηση για τους άξονες του πλαισίου για την αειφόρο ανάπτυξη
Σε συζητήσεις πάνελ που έγιναν κατά τη διάρκεια της Συνάντηση Υψηλού Επιπέδου, οι Yπουργοί τόνισαν τη δέσμευσή τους στους κύριους άξονες του Πλαισίου για την Εκπαίδευση για την Αειφόρο Ανάπτυξη, ενώ υπήρξαν τοποθετήσεις από εμπειρογνώμονες, τεχνοκράτες και μη κυβερνητικές οργανώσεις.
Σε σχέση με τον άξονα της Ποιοτικής Εκπαίδευσης οι Yπουργοί παρουσίασαν μέτρα πολιτικής, πρωτοβουλίες και εξέφρασαν τη δέσμευση της χώρα τους στο πλαίσιο για την εφαρμογή της Στρατηγική της UNECE για το 2021 έως το 2030. Στο πάνελ συμμετείχαν οι Υπουργοί Παιδείας της Ανδόρας, της Γεωργίας και του Σαν Μαρίνο.
Σε σχέση με την ολιστική θεσμική προσέγγιση και τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι θεσμοί ως κοινότητες μετασχηματισμού για τη μάθηση, έγινε αναφορά στο ρόλο που μπορούν να παίξουν τα σχολεία, οι οργανισμοί, οι τοπικές αρχές και τα Yπουργεία στην βιώσιμη εκπαίδευση Στο Πάνελ τοποθετήθηκαν ο Υπουργός Παιδείας της Κύπρου και ο Υφυπουργός Δημόσιας Εκπαίδευσης της Ουγγαρίας.
Σε σχέση με την Ψηφιακή Εκπαίδευση, αναλύθηκαν τα ψηφιακά εργαλεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επίτευξη του στόχου της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη αλλά και την επίδραση που είχε η πανδημία στη ψηφιακή μετάβαση. Στο πάνελ συμμετείχε η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδα Νίκη Κεραμέως.
Σε σχέση με τον άξονα της επιχειρηματικότητας, της απασχόλησης και της καινοτομίας συζητήθηκε το πώς μπορούν να υποστηριχθούν προγράμματα επιχειρηματικότητας και απασχόλησης προσανατολισμένα στην ΕΑΑ για ευάλωτες, περιθωριοποιημένες ομάδες καθώς και την νεολαία. Έγινε επίσης αναφορά στα προγράμματα επιχειρηματικότητας ή απασχόλησης που μπορούν να αναπτυχθούν. Στο πάνελ τοποθετήθηκε η Υφυπουργός Παιδείας, Επιστημών και Τεχνολογικής Ανάπτυξη της Σερβίας.
Η Σύνοδος έκλεισε με τα περιβαλλοντικά μηνύματα που παρουσίασαν με σχετικό βίντεο στη Σύνοδο παιδιά από το Δημοτικό Σχολείο Περνέρα στη Λευκωσία.
Πηγή:ΚΥΠΕ
