Παρατηρήθηκε αύξηση διαδικτυακών επιθέσεων κατά δημοσιογράφων το 2022 σε κράτη μέλη της ΕΕ, αλλά και της λογοκρισίας, ενώ καταγράφηκαν πέρυσι 10 θάνατοι δημοσιογράφων, σε χώρες υπό ένταξη, οι περισσότεροι στην Ουκρανία, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης.
Το 2022, όπως αναφέρεται, οι δημοσιογράφοι σε όλη την Ευρώπη αντιμετώπισαν πολλές μορφές πίεσης και επιθέσεων που κυμαίνονταν από απειλές θανάτου ή παρακολούθηση των τηλεφώνων τους, έως μηνύσεις από ιδιωτικές εταιρείες ή παρεμπόδιση πρόσβασης σε συνεντεύξεις Τύπου. Καταγράφηκαν 415 περιστατικά στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ 398 καταγράφηκαν σε υποψήφιες χώρες προς ένταξη, αναφέρει.
Σύμφωνα με την έκθεση για το 2022, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, στην ΕΕ, ο κύριος τύπος περιστατικών ήταν οι λεκτικές επιθέσεις (που αφορούσαν το 42,4%) – όπως εκφοβισμός και απειλές (24,6%) ή προσβολές (13,3%) – ακολουθούμενα από νομικές επιθέσεις (27,2%), σημειώνοντας ότι για αυτό το θέμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση πέρσι για οδηγία της ΕΕ κατά του φαινομένου καταχρηστικής προσφυγής στη δικαιοσύνη (στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού — SLAPP).
Μετά τα νομικά περιστατικά, αναφέρεται, οι σωματικές επιθέσεις ήταν ο τρίτος πιο συχνός τύπος επίθεσης εναντίον δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης στην ΕΕ (20,5%), ακολουθούμενες από επιθέσεις σε ιδιοκτησία (15,7%) – όπως εξοπλισμός (8,7%) – και περιστατικά λογοκρισίας, τα οποία αυξήθηκαν από 8,6% των συνολικών επιθέσεων το 2021 σε 14,5% το 2022. Οι ιδιώτες παρέμειναν οι κύριοι δράστες επιθέσεων κατά δημοσιογράφων στην ΕΕ (37,8% των περιπτώσεων), μείωση από το 50% των περιπτώσεων το 2021. Κυβέρνηση και οι δημόσιοι υπάλληλοι ήταν η δεύτερη συχνότερη πηγή επιθέσεων (17,1%), ακολουθούμενες από την αστυνομία και την κρατική ασφάλεια (11,3%), προστίθεται. «Όσον αφορά το πλαίσιο των επεισοδίων, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, ενώ το 2021 οι διαμαρτυρίες ήταν το πιο συχνό μέρος για τις επιθέσεις σε δημοσιογράφους (39,8%) – κυρίως αυτές κατά των μέτρων ή προγραμμάτων εμβολιασμού για τον COVID-19 – τα δεδομένα του 2022 δείχνουν ότι οι διαμαρτυρίες αντιστοιχούσαν μόνο στο 21% των ειδοποιήσεων (για περιστατικά), ενώ οι επιθέσεις που πραγματοποιούνται διαδικτυακά, αυξήθηκαν από 14,1% το 2021 σε 20,7% το 2022», προσθέτει.
Η έκθεση αναφέρεται και σε απειλές που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι που καλύπτουν θέματα για το κλίμα και το περιβάλλον, σημειώνοντας ότι είχαν ειδοποιηθεί για 12 περιστατικά στην ΕΕ το 2022. Τον περασμένο χρόνο, προσθέτει, οι δημοσιογράφοι που κάλυπταν διαμαρτυρίες για τέτοια θέματα, υποβλήθηκαν σε παρεμπόδιση του έργου τους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, υπέστησαν «ανησυχητικές» νομικές συνέπειες.
Η έκθεση καλύπτει επίσης την κατάσταση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στις υποψήφιες χώρες για ένταξη, όπου το παρατηρητήριο Media Freedom Rapid Response (MFRR) κατέγραψε «τις πιο σοβαρές παραβιάσεις» της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης και συγκεκριμένα 10 θανάτους δημοσιογράφων. Εννέα έλαβαν χώρα στην Ουκρανία «και επηρέασαν εργαζόμενους στα μέσα ενημέρωσης που κάλυπταν τον πόλεμο», και ένα άλλο στην Τουρκία, όπου δολοφονήθηκε ο Γκιουγκόρ Αρσλάν, διευθυντής της τουρκικής εφημερίδας Σες Κοτζάελι.
Σημειώνεται ακόμη, ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ όπου καταγράφηκε ο μεγαλύτερος αριθμός νομικών περιστατικών είναι η Ελλάδα (21), η Γαλλία (15), η Ισπανία (12) και η Ιταλία (11). Η Τουρκία (89) ήταν η υποψήφια χώρα με τα περισσότερα καταγεγραμμένα νομικά περιστατικά το 2022, «γεγονός που δείχνει τη σοβαρότητα της συνεχιζόμενης καταστολής όλων των μορφών ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης πριν από τις εκλογές του 2023».
Αν και πολύ πιο σπάνια, αναφέρει η έκθεση, δημοσιογράφοι και μέσα ενημέρωσης σε ορισμένες χώρες της ΕΕ αντιμετώπισαν απειλές ποινικής δίωξης που συνδέονται με τη δουλειά τους. Στην Ελλάδα καταγράφηκαν «ανησυχητικές υποθέσεις», όπως το ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε σε βάρος του δημοσιογράφου Πέτρου Κουσουλού, η ποινική δίωξη που ασκήθηκε σε βάρος του φωτορεπόρτερ Νίκου Πηλού και «οι σοβαρές ποινικές διώξεις» που ασκήθηκαν από ειδικό δικαστήριο κατά τεσσάρων Ελλήνων δημοσιογράφων και εκδοτών που συνδέονται με το ερευνητικό τους ρεπορτάζ για το σκάνδαλο Novartis.
Αναφορά γίνεται και σε μήνυση κατά μέσων και δημοσιογράφων στην Ελλάδα σχετικά με αποκαλύψεις για το θέμα των παρακολουθήσεων.
Πηγή:ΚΥΠΕ
