Ο χρόνος φαίνεται να τελειώνει για έναν από τους μεγαλύτερους παγετώνες της Ανταρκτικής καθώς σύμφωνα με νέα ευρήματα που παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Γεωλογικής Ένωσης (AGU), θα μπορούσε να καταρρεύσει πλήρως μέσα σε τρία μόλις χρόνια.
Ο λόγος για τον γιγάντιο παγετώνα “Thwaites” στη δυτική Ανταρκτική, ο οποίος έχει έκταση περίπου 120 χιλιόμετρα και βάθος περίπου 800 έως 1.200 μέτρα.
Ο παγετώνας αυτός είναι γνωστός και ως ο «Παγετώνας της Αποκάλυψης» επειδή η κατάρρευσή του θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια άλλη σειρά καταρρεύσεων παγετώνων στην Ανταρκτική.
Όσο πιο ασταθής γίνεται ο παγετώνας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, τόσο πιο επιρρεπής είναι σε επιφανειακά ρήγματα που θα μπορούσαν να εξαπλωθούν μέχρι να σπάσει ολόκληρη η παγοκρηπίδα «σαν παράθυρο αυτοκινήτου», δήλωσαν οι ερευνητές στο AGU.
Την τελευταία δεκαετία, οι παρατηρήσεις του Thwaites έδειξαν ότι ο παγετώνας αλλάζει πιο δραματικά από οποιοδήποτε άλλο σύστημα πάγου και ωκεανού στην Ανταρκτική, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας και των ωκεανών.
Ο Thwaites έχει ήδη χάσει περίπου 1.000 δισεκατομμύρια τόνους πάγου από το 2000. Η ετήσια απώλεια πάγου του έχει διπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια με αποτέλεσμα να χάνει περίπου 50 δισεκατομμύρια τόνους κάθε χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία της Διεθνούς Συνεργασίας για τον παγετώνα Thwaites (The International Thwaites Glacier Collaboration –ITGC).
Εάν ο Thwaites κατέρρεε ενετλώς και απελευθέρωνε όλο το νερό του στον ωκεανό, η στάθμη της θάλασσας παγκοσμίως θα ανέβαινε κατά περισσότερο από 65 εκατοστά, δήλωσε ο επικεφαλής συντονιστής της ITGC Τεντ Σκάμπος, ένας από τους εισηγητές στην AGU και ανώτερος ερευνητής στο Cooperative Institute for Research in Environmental Sciences (CIRES).
«Θα μπορούσε να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη άνοδο της στάθμης της θάλασσας, έως και 3 μέτρα, αν παρασύρει και τους γύρω παγετώνες», ανέφερε ο Σκάμπος σε δήλωσή του.
Σήμερα, περισσότεροι από 100 επιστήμονες στις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο συνεργάζονται σε οκτώ ερευνητικά προγράμματα για την παρατήρηση του παγετώνα.
Τα ευρήματα αυτά, καθώς και οι συνεχιζόμενες έρευνες των επιστημόνων στην Ανταρκτική, θα ενημερώσουν τις στρατηγικές των φορέων χάραξης πολιτικής για την παρακολούθηση των επιπτώσεων του λιωσίματος των παγετώνων στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά τις επόμενες δεκαετίες.
Στο πλαίσιο της μελέτης του παγετώνα Thwaites, κάποιοι επιστήμονες άνοιξαν τρύπες μέσα στον πάγο για να κοιτάξουν τον ωκεανό εκατοντάδες μέτρα κάτω από αυτόν, ενώ άλλοι χρησιμοποίησαν τηλεκατευθυνόμενα καταδυτικά ρομπότ για να μελετήσουν τη ζώνη γείωσης του παγετώνα. Έλαβαν μετρήσεις θερμοκρασίας και μέτρησαν την αλατότητα του ωκεανού, επιβεβαιώνοντας ότι τα νερά βαθιά κάτω από τον πάγο ήταν αρκετά θερμά ώστε να προκαλέσουν σημαντικό λιώσιμο.
Μια άλλη ομάδα επιστημόνων διαπίστωσε ότι η παλιρροϊκή δραστηριότητα θα μπορούσε να επηρεάσει τον πάγο αυξάνοντας την εκροή ζεστού νερού στο εσωτερικό του παγετώνα μέσω των ρηγμάτων, κάτι που επιταχύνει την κατάρρευση του Thwaites, εξήγησε η Lizzy Clyne, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Lewis and Clark College στο Πόρτλαντ του Όρεγκον.
«Εκατοντάδες παγόβουνα»
Οι στερεές μάζες πάγου στο Thwaites που κάποτε συνέβαλαν στη συγκράτηση της παγοκρηπίδας, επίσης καταρρέουν. Η παγετώδης γλώσσα- ένα τμήμα της παγοκρηπίδας που προεξέχει προς τη θάλασσα – είναι πλέον «μια χαλαρή συστάδα παγόβουνων και δεν επηρεάζει το ανατολικό, πιο σταθερό τμήμα της παγοκρηπίδας», εξήγησε η Erin Pettit, αναπληρώτρια καθηγήτρια γεωφυσικής και παγετωνολογίας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Όρεγκον.
Όταν η παγετώδης γλώσσα ήταν πιο σταθερή, επιβράδυνε τη ροή της ανατολικής παγοκρηπίδας προς τον ωκεανό. Αλλά με την απώλεια αυτής της αντίστασης, η ροή της ανατολικής παγοκρηπίδας έχει μετατοπιστεί τα τελευταία 10 χρόνια. Οι ρωγμές εξαπλώνονται ταχύτατα στον πάγο και αυτό το τμήμα της υφαλοκρηπίδας πιθανότατα θα σπάσει σε εκατοντάδες παγόβουνα μέσα σε λίγα χρόνια, προειδοποίησε η Pettit.
Ορισμένες από τις αλλαγές στον πάγο του Thwaites είναι τόσο γρήγορες και δραματικές που οι επιστήμονες τις παρακολουθούν να συμβαίνουν σε πραγματικό χρόνο, όπως η εμφάνιση ενός γιγάντιου ρήγματος στην ανατολική παγοκρηπίδα πριν από δύο χρόνια.
Ενώ η άμεση πρόγνωση είναι ζοφερή για την παγοκρηπίδα Thwaites, η μακροπρόθεσμη πρόβλεψη για τον υπόλοιπο παγετώνα είναι λιγότερο σίγουρη. Σε περίπτωση κατάρρευσης της υφαλοκρηπίδας, η ροή του παγετώνα πιθανότατα θα επιταχυνθεί προς τον ωκεανό, με τμήματα του να τριπλασιάζουν ενδεχομένως την ταχύτητά τους, ενώ άλλες αλυσιδωτές αντιδράσεις θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο στην επιτάχυνση της θραύσης και της τήξης του πάγου, δήλωσε ο Σκάμπος στο AGU. Αλλά το χρονικό πλαίσιο για αυτές τις αλλαγές θα είναι δεκαετίες σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Εν τω μεταξύ, οι ομάδες του ITGC θα συνεχίσουν να παρακολουθούν και να αναλύουν τις αλλαγές στη συνεχιζόμενη αλληλεπίδραση μεταξύ παγετώνα, παγοκρηπίδας και ωκεανού, για να βοηθήσουν τους παγκόσμιους ηγέτες και τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να προετοιμαστούν για το τι έρχεται στη συνέχεια.
«Αυτό θα μας δώσει πληροφορίες για το πώς θα είναι ο επόμενος αιώνας σε αυτό το τμήμα της Ανταρκτικής», δήλωσε ο Σκάμπος. «Πιστεύουμε ότι θα καθοδηγηθεί από τις αλλαγές στον παγετώνα Thwaites».
ΠΗΓΉ:www.ertnews.gr
