Στο ποσό ρεκόρ των 92 τρισεκατομμυρίων δολαρίων εκτοξεύθηκε το δημόσιο χρέος το 2022, καθώς οι Κυβερνήσεις δανείστηκαν για να αντιμετωπίσουν κρίσεις, όπως η πανδημία COVID-19, με το βάρος του χρέους να γίνεται έντονα αισθητό στις αναπτυσσόμενες χώρες, σύμφωνα με έκθεση των Ηνωμένων Εθνών.
Το εγχώριο και το εξωτερικό χρέος, παγκοσμίως, έχει αυξηθεί περισσότερο από πέντε φορές τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ξεπερνώντας τον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης, με το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν να έχει μόνο τριπλασιαστεί από το 2002, σύμφωνα με την έκθεση του διεθνούς οργανισμού, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα την Τετάρτη, ενόψει της συνόδου των Υπουργών Οικονομικών και των Διοικητών των Κεντρικών Τραπεζών της Ομάδας των G20, που θα γίνει από τις 14 μέχρι τις 18 Ιουλίου.
“Οι αγορές μπορεί να φαίνεται ότι δεν υποφέρουν – ακόμη. Αλλά οι άνθρωποι υποφέρουν”, δήλωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στους δημοσιογράφους. “Ορισμένες από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου αναγκάζονται να επιλέξουν μεταξύ της εξυπηρέτησης του χρέους τους ή της εξυπηρέτησης του λαού τους”, υπογράμμισε.
Οι αναπτυσσόμενες χώρες οφείλουν σχεδόν το 30% του παγκόσμιου δημόσιου χρέους, εκ το οποίο το 70% προέρχεται από την Κίνα, την Ινδία και τη Βραζιλία. Πενήντα εννέα αναπτυσσόμενες χώρες αντιμετωπίζουν λόγο χρέους προς ΑΕΠ άνω του 60% – ένα όριο που υποδηλώνει υψηλά επίπεδα χρέους.
“Το χρέος μεταφράζεται σε σημαντικό βάρος για τις αναπτυσσόμενες χώρες λόγω της περιορισμένης πρόσβασης τους σε χρηματοδότηση, του αυξανόμενου κόστους δανεισμού, των υποτιμήσεων των νομισμάτων τους και της υποτονικής ανάπτυξης”, προστίθεται στην έκθεση του ΟΗΕ.
Επιπλέον, η διεθνής χρηματοπιστωτική αρχιτεκτονική κατέστησε ανεπαρκή και δαπανηρή την πρόσβαση των αναπτυσσόμενων χωρών στη χρηματοδότηση, αναφέρει ο ΟΗΕ, επισημαίνοντας ότι οι καθαρές πληρωμές για τους τόκους του δημόσιου χρέους ξεπερνούν το 10% των εσόδων για 50 αναδυόμενες οικονομίες παγκοσμίως.
“Στην Αφρική, το ποσό που δαπανάται για πληρωμές τόκων είναι υψηλότερο από τις δαπάνες είτε για την εκπαίδευση είτε για την υγεία”, διαπιστώνει η έκθεση, με 3,3 δισεκατομμύρια ανθρώπους να ζουν σε χώρες που δαπανούν περισσότερα για πληρωμές τόκων χρέους από ό,τι για την υγεία ή την εκπαίδευση.
“Οι χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες με την αδύνατη επιλογή να εξυπηρετήσουν το χρέος τους ή να εξυπηρετήσουν τους ανθρώπους τους”, σημειώνει ο ΟΗΕ.
Οι ιδιώτες πιστωτές, όπως οι κάτοχοι ομολόγων και οι τράπεζες, αντιπροσωπεύουν το 62% του συνολικού εξωτερικού δημόσιου χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών.
Στην Αφρική, η συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών αυξήθηκε από 30% το 2010 σε 44% το 2021, ενώ η Λατινική Αμερική έχει την υψηλότερη αναλογία ιδιωτών πιστωτών που κατέχουν εξωτερικό δημόσιο χρέος για κάθε περιοχή, που ανέρχεται στο 74%.
Τα Ηνωμένα Έθνη αναφέρουν ότι οι πολυμερείς δανειστές θα πρέπει να επεκτείνουν τη χρηματοδότησή τους, με μέτρα όπως είναι η προσωρινή αναστολή των προσαυξήσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) – προμήθειες που χρεώνονται στους δανειολήπτες που χρησιμοποιούν εκτενώς τις πιστωτικές γραμμές του – και η αυξημένη πρόσβαση στη χρηματοδότηση για χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους.
Χρειάζεται επίσης ένας μηχανισμός διευθέτησης του χρέους “για να αντιμετωπιστεί η αργή πρόοδος του Κοινού Πλαισίου της G20” (G20 Common Framework), αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης, χωρίς να παρέχουν περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του μηχανισμού αυτού.
Το πλαίσιο αντιμετώπισης του χρέους εγκρίθηκε από την Ομάδα των 20 μεγάλων οικονομιών και των επίσημων πιστωτών τον Οκτώβριο του 2020 και έχει ως στόχο να συμπεριλάβει στην ελάφρυνση του χρέους και τα μη μέλη της Λέσχης των Παρισίων, όπως η Κίνα.
Πηγή:ΚΥΠΕ
